Poetins olympische droom

Poetins olympische droom gaat over de razendsnelle verandering van de stad Sotsji, die in enkele jaren moet worden omgebouwd van een nostalgisch Sovjet vakantieoord, vol prachtige sanatoria, naar een moderne Russische stad. In februari 2014 worden hier de Olympische Winterspelen gehouden en om van dit prestige project van president Poetin een succes te maken, moet werkelijk alles en iedereen wijken.

In deze documentaire staat de verandering van Sotsji centraal – ‘het Cannes van de Sovjet Unie’ – die noodzakelijk is om Rusland weer op het wereldpodium te zetten. Vladimir Poetin is bezig om van deze Spelen de duurste Spelen ooit te maken, en hiermee wil hij dan ook het visitekaartje van het nieuwe Rusland afgeven. Financiële, economische, politieke en ecologische grenzen worden doorbroken om dat te realiseren. We volgen de cruciale momenten in het leven van onze hoofdpersonen, die allen op eigen wijze betrokken zijn bij de Olympische Spelen. Ondernemers, oligarchen, immigranten, sporters en activisten; iedereen heeft er wel iets mee te maken.

De film vertelt het ware verhaal van het huidige Rusland en in het bijzonder van de stad Sotsji op een manier die recht doet aan het land, maar tegelijkertijd ook laat zien dat deze duurste Olympische Spelen aller tijden, een nachtmerrie voor zowel mens als natuur zijn. De Spelen zijn niet een symbool geworden van de vrede maar van een niets ontziende hebzucht waar ook Poetin de regie totaal over lijkt verloren te zijn.

Hans Pool over Poetins olympische droom

(december 2012)

“De afgelopen twee jaar ben ik met correspondent Jelle Brandt Corstius maandenlang in Rusland geweest om voor de VPRO twee televisieseries te maken, Van Moskou tot Magadan en het vervolg Van Moskou tot Moermansk. Wij reisden in dit immense land van west naar oost en van noord naar zuid op zoek naar de ziel van Rusland. Ik heb dit, voor mij, in alle opzichten bijzondere land en haar inwoners goed leren kennen en ben ervan gaan houden. Kijkend vanuit mijn nuchtere Hollandse blik waren mijn ervaringen met de poëtisch ingestelde Russen extreem. In alle opzichten is een middenweg in Rusland ondenkbaar. Het was een onvergetelijke ervaring voor een Nederlander als ik, wonend in een land waar meestal het midden wordt opgezocht.

Voor dezelfde televisieserie ben ik twee jaar geleden voor het eerst in Sotsji geweest. Ik was er om het belang van de Olympische Winterspelen voor Rusland in beeld te brengen. Er was op dat moment nog geen paal in de grond geslagen. De ideeën, die bijna aan grootheidswaanzin deden denken, bestonden alleen nog maar op papier. Duidelijk was dat dit voor de serie toen niet geschikt was omdat er nog niets te filmen was. Dat vond ik toen spijtig, omdat één ding heel duidelijk was: het hele verhaal van het moderne Rusland was daar te halen.

De gedachte bleef hangen dat wanneer je de ziel van het moderne Rusland wilt vastleggen, je een portret moet maken van de machtigste man van het land: van Vladimir Poetin in het decor van de aanloop naar de Winterspelen in 2014 in Sotsji. Voor de sportman Poetin, opgegroeid in het in sportief opzicht superieure land, zijn deze Olympische Spelen van levensbelang. Sport is voor hem de metafoor van het leven, van winnen of verliezen, van prestige of schande.

Voor mij betekent Sotsji het snijpunt waar alle lijnen samenkomen. Met de organisatie van de Spelen moet het verloren prestige worden teruggewonnen, maar wordt ook de onmacht van het individu zichtbaar. Het decor is het gebied waar het gevaar en het conflict altijd aanwezig zijn. Vanuit de Kaukasus worden er in Moskou regelmatig terroristische aanslagen gepleegd. Het is ook het ideale decor waar de nostalgie van de oude Sovjet-Unie zichtbaar is in een sfeer waar alles anders moet. En dat alles in een context van de alomtegenwoordige corruptie en een fascinerende machtsspel.”