Snelweg NL is een cinematografische ode aan en een klaagzang op het fenomeen van de alsmaar groeiende snelweginfrastructuur in Nederland. Een poëtische en schurende roadmovie over de intrigerende en fascinerende wereld op en aan de snelweg.
De snelwegen in Nederland hebben een totale lengte van bijna 2500 kilometer. Er is nauwelijks een ander land met zo’n enorme snelwegdichtheid. In deze documentaire wordt de monumentaliteit, maar ook de ogenschijnlijke alledaagsheid van onze snelweg in beeld gebracht.
Feitelijk is de snelweg een slecht gekende arena van een breed scala aan activiteiten. Wat is dat voor samenleving die anno nu deze bijna perfecte infrastructuur heeft? Wat zegt dit monumentale netwerk over ons?
Ben van Lieshout (1951) is een onafhankelijke, veelbekroonde regisseur, producent en scenarioschrijver. Hij maakte diverse korte films, documentaires en lange speelfilms. Hij is ook parttime docent scenario en regie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht.
De regisseur over zijn film
Iedere Nederlander die over het heden, verleden en de toekomst van zijn land wil meepraten zou verplicht moeten worden éénmaal per jaar een studiereis binnen de grenzen te maken…zelfstandig, met een traject naar keuze, desnoods op rijkskosten, met uitsluitend de opdracht om te kijken.
H.J.A. Hofland
Van Lieshout: “Deze woorden van Hofland zou ik als mijn missie willen zien: kijken naar en reflecteren op een fascinerend universum dat de aanblik van Nederland steeds nadrukkelijker bepaalt.
“Snelweg NL is een soort roadmovie waarbij ik een camper inzet als zelfstandig opererend voertuig. De camper wordt een karakteristieke, makkelijk herkenbare entiteit die de toeschouwer door de film leidt.
“Als filmmaker kijk ik meer naar datgene wat zich aandient en niet zozeer naar datgene wat ik misschien zou willen zien. Tijdens mijn studie sociologie aan de Rijksuniversiteit van Utrecht heb ik langere tijd gestudeerd en later gewerkt als wetenschappelijk medewerker op de afdeling Bouwen & Wonen. Daar is ook mijn grote interesse voor de gebouwde omgeving op terug te voeren. Ook mijn filmische benadering die meer op fenomenen is gericht dan puur op persoonlijke human interest verhalen komt hieruit voort.
“De vraag dringt zich op of we de gefabriceerde kant van het snelweglandschap ooit op een andere dan meewarige of mild ironische manier kunnen zien. Kunnen we, zoals Peter Delpeut zich afvraagt in zijn essayboek Pleidooi voor het Treuzelen, het artificiële Nederland bekijken zonder schilderkunstige referenties, ‘zonder de blik van onze collectieve herinnering aan een pittoresk en rustiek Nederland’, zonder de blik van hoe ons landschap eeuwenlang is afgebeeld?
“Zal het ons ooit lukken ook de schoonheid van het geplande, het aangelegde, het geordende van onze infrastructuur te kunnen zien.
“Het is een vraag die steeds dwingender wordt naarmate de snelweg verandert van een utiliteitsproject in een project waarin het snelweglandschap zichzelf manifesteert als bestemmingsgebied.”
Snelweg NL ging in première tijdens het Nederlands Filmfestival 2019.
