In de zomer van 2010 heeft in de prachtige koepelzaal van het Bonnenfantenmuseum de uitvoering plaatsgevonden van Sol LeWitt’s muurtekening #801, ‘Spiral’. Voor de binnenkant van deze karakteristieke toren ontwierp LeWitt een tekening waarin een netwerk van lijnen, met een onderlinge afstand van ongeveer tien centimeter, bijna onmerkbaar omhoog klimt in een spiralende beweging.
Het resultaat is een adembenemende ervaring, een echo van de sensatie die de kunstenaar ver weg aan zijn tekentafel schetste. Deze lastige klus, uitgevoerd onder leiding van een van Sol LeWitt’s ‘assistenten’, is op de voet gevolgd. We zijn getuige van de totstandkoming van een kunstwerk. We zien niet alleen de fysieke arbeid die er voor nodig is maar het is ook een manier om dichter bij het werk zelf te kunnen komen en er een ander begrip van te krijgen.
Sol LeWitt (1928-2007) was een van de belangrijkste naoorlogse Amerikaanse kunstenaars en wordt beschouwd als de grondlegger van de Minimal Art en de conceptuele kunst. Hij was cameraschuw, weigerde prijzen, praatte niet graag over zijn werk en gaf zelden interviews. Het werk, daar draaide het om. Zijn kunst moest voor zichzelf spreken. Zijn persoonlijkheid deed er niet toe. LeWitt geloofde dat het idee voor het kunstwerk belangrijker was dan de uitvoering ervan.
In tegenstelling tot veel andere landen kon men in Nederland het werk en de ideeën van LeWitt enorm waarderen. Zo werd al in 1968 door het Gemeentemuseum in Den Haag de eerste Minimal Art tentoonstelling in Europa georganiseerd.
In de zomer van 1970 volgde het eerste overzicht van Sol LeWitt in dit museum, waar LeWitt volgens eigen zeggen verliefd op was vanwege de architectuur en de vele Mondriaans. Ook het Stedelijk Museum in Amsterdam toonde regelmatig zijn werk en andere musea, zoals het Kröller-Müller Museum, hebben zijn werk in hun collectie.
Inzichten in het werk van LeWitt
Wat de reden is van deze hechte band met het conceptuele werk van LeWitt is een van de vragen die de film wil beantwoorden. Op zoek naar het antwoord verkrijgen we inzicht in het werk van LeWitt, de achterliggende ideeën en de betekenis ervan.
Mensen in Nederland die LeWitt hebben gekend, zoals zijn voormalige assistenten, collega kunstenaars, vrienden, museumdirecteuren, conservatoren en verzamelaars, vertellen over de persoon LeWitt. Zij vormen de spiegel waarin iets van de overleden kunstenaar is te zien: goede herinneringen, humor, weemoed, ondeugendheid, genialiteit en geven zo meer duidelijkheid over het hoe en waarom van de wederzijdse band tussen LeWitt en Nederland.